Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου
Η Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου (International Xinomavro Day) καθιερώθηκε το 2019 με πρωτοβουλία των «Οινοποιών Βορείου Ελλάδος» και γιορτάζεται έκτοτε κάθε χρόνο την 1η Νοεμβρίου, ημερομηνία που ολοκληρώνεται κατά προσέγγιση ο τρύγος της οινικής αυτής ποικιλίας. Στο πλαίσιο αυτό, οι οινοποιοί της συγκεκριμένης ποικιλίας προσκαλούν τους επαγγελματίες στο χώρο της εστίασης και εμπορίας οίνου, καθώς και τους καταναλωτές, να γευτούν ειδικά τις παραλλαγές του Ξινόμαυρου: ερυθρό, ροζέ, λευκό (blanc de noir), ή ακόμη και orange, νεαρό ή παλαιωμένο, ξηρό ή ημίξηρο, αφρώδες, ημιαφρώδες, γλυκό ή, ως αμπελοοινικό απόσταγμα.
Η ποικιλία ξινόμαυρο, μαζί με την ποικιλία Αγιωργίτικο θεωρούνται οι ευγενέστερες ερυθρές ελληνικές ποικιλίες. Είναι εξαιρετικά πολύτιμη για την οινοποιία της Βόρειας Ελλάδας. Έχει έντονο χρώμα, υψηλή οξύτητα και πλούσιο άρωμα. Τα χαρακτηριστικά των κρασιών που δίνει το ξινόμαυρο βελτιώνονται με την πάροδο του χρόνου, επιδέχονται δηλαδή παλαίωσης.
Το Ξινόμαυρο παίρνει το όνομά του από τις λέξεις ξινό και μαύρο. Κι αν το ξινό, ως χαρακτηρισμός, είναι αρκετά ταιριαστό, αφού το κρασί που παράγεται έχει υψηλή οξύτητα, στην περίπτωση του μαύρου, ο προσδιορισμός δεν είναι και τόσο πετυχημένος. καθώς στην πραγματικότητα, οι ρώγες του δεν είναι τόσο σκούρες, ενώ το χρώμα του, που προκύπτει χωρίς παλαίωση, είναι κυρίως ρουμπινί. Γενικά όμως, το συγκεκριμένο σταφύλι δεν υπακούει σε κανόνες και είναι αρκετά δύστροπο και απαιτητικό. Δεν μπορεί τα φτωχά εδάφη, είναι πολύ ευαίσθητο στις ασθένειες της αμπέλου, χρειάζεται πολλές και συχνές καλλιεργητικές φροντίδες και λειτουργεί καλύτερα σε χαμηλές στρεμματικές αποδόσεις. Και υπάρχει και συνέχεια, αφού έχει την ίδια ανάγκη για προσοχή τόσο κατά την οινοποίηση όσο και στην παλαίωση. Το αποτέλεσμα, όμως, δικαιώνει όλες τις ιδιοτροπίες του.
Οι 4 ζώνες παραγωγής οίνων ΠΟΠ της ποικιλίας Ξινόμαυρο
Τέσσερις είναι οι ζώνες παραγωγής οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) της ποικιλίας Ξινόμαυρο. Στη Νάουσα και στο Αμύνταιο τη συναντάμε μονοποικιλιακή, ενώ στη Γουμένισσα σε χαρμάνι μαζί με την ποικιλία Νεγκόσκα σε ένα μικρό ποσοστό, και στη Ραψάνη, μαζί με τις ποικιλίες Κρασάτο και Σταυρωτό ισομερώς.
Επιπλέον, ως οίνο με τον χαρακτηρισμό Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη, (ΠΓΕ) συναντάμε το Ξινόμαυρο σε μικρές περιοχές όπως η Επανομή, το Βελβεντό, η Σιάτιστα και τα Μετέωρα, σε περιφερειακές ενότητες όπως η Θεσσαλονίκη, το Άγιον Όρος, η Πέλλα, η Καστοριά, η Ημαθία, η Πιερία και η Μαγνησία, καθώς και στα γεωγραφικά διαμερίσματα Μακεδονίας και Θεσσαλίας.